DHCP
Değerli arkadaşlar, merhaba! Bu yazımızda sizlere DHCP kavramından söz edeceğiz.
DHCP'nin açılımı, "Dynamic Host Configuration Protocol" yani 'Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü' şeklindedir. İsminden de anlayacağınız gibi DHCP, bir Network'e bağlanmak isteyen bir cihaza otomatik olarak IP Adresi, DNS Adresi, Subnet Mask ve Gateway gibi parametreleri atamak için kullanılan, bunları yapılandırmak için geliştirilen bir protokol; gizli bir mekanizmadır. Normal şartlarda bu parametreleri cihazlara, elimizle girmemiz gerekiyordu ama artık şartlar normal değil; DHCP var :).
Bir şirkette çalıştığınızı, şirketin onlarca bilgisayarı olduğunu ve cihazların hepsine tek tek bu parametreleri girdiğinizi düşünün. Bu, gerçekten de çok zor olurdu; hem zaman kaybı ortaya çıkardı hem de çeşitli hatalar ile karşılaşabilirdik. Örneğin iyi planlanmamış bir güncelleme operasyonunda iki farklı cihaza aynı IP adresi verilebilir, insanlık hâlidir. İcatlar, ihtiyaçlardan doğar. Bu sorunları gidermek amacıyla bütün bu işlemleri otomatize eden bir protokol geliştirildi; DHCP.
Programlama biliyorsanız veya şimdilik verdiğimiz GoLang kursuna çalışıyorsanız değişken kavramını biliyorsunuzdur. Biz, binlerce satırdan oluşan bir kod içerisinde bir değeri değiştirmek istiyorsak bütün kodları tek tek inceleyip değerleri değiştirmek yerine o değeri tutan değişkeni değiştirmemiz yeterli olur. DHCP'yi de bu mantıkla algılamaya çalışabiliriz. Az önce bahsettiğimiz şirketteki bilgisayarlara bir çeşit güncelleme yapacağınızı hayal edin. Bu durumda her bilgisayarı teker teker, elinize yapılandırmanız gerekir. İşte, DHCP de bu işe yarıyor ve sizi bu dertten kurtarıyor.
Bunu sadece şirket bazında düşünmeyin çünkü hayatınızın neredeyse her alanında DHCP'den yardım alıyorsunuz. En basitinden; evinizdeki modeme bağlandığınızda cihazınıza herhangi bir yapılandırma işlemi yapmıyorsanız bu, modemdeki DHCP sayesindedir. Teknoloji ne güzel şey.
DHCP, 'Reduced Network Aministration' yani 'Azaltılmış Ağ Yönetimi' adında, kolaylık sağlayan bir faktöre sahiptir. Buradaki kolaylık, Ağ içerisindeki alt ağlar (subnets) için ayrı DHCP gerekmemesidir; merkezi ve otomatik bir DHCP'den söz ediyoruz.
DHCP için 'otomatik olarak IP adresi atar' dedik fakat DHCP'nin bir özelliği de bu IP adreslerini yeri geldiğinde geri almasıdır. Bir IP hahvuzu vardır. DHCP, bu IP havuzundan cihazlara birer IP atar. Daha sonra cihaz kapandığında ya da artık kullanılmadığında DHCP, atadığı IP adreslerini geri alır ve onları havuzuna ekler. Daha sonra ihtiyaç hâlinde havuzdaki bu IP adresleri diğer cihazlara dağıtılabilir. Bu özellik sayesinde harika bir optimizasyon ve verimlilikten söz edebiliriz.
Şirket, IP adres aralığını değiştirmek isteyebilir. Bu durumda DHCP büyük kolaylık sağlar. Ağ yöneticileri bunu yaparken son kulllanıcılar rahatsız olmaz. Örneğin bir siteniz varsa ve bu sitenin host'unu değiştirmek isterseniz sitenizin IP adresi de değişecektir. Bu durumda IP adresinin oturması yaklaşık olarak 6 saat sürecektir (zaman değişebilir). Bu süre zarfı içerisinde kulllanıcılarınız sitenize erişim problemleri yaşayabilir. İşte, bu örnek ile az önce anlattıklarımızı bağdaştırabilirsiniz. 'Kullanıcılar rahatsız olmaz' derken buna benzer bir şeyi kastediyoruz.
DHCP Bileşenleri (DHCP Components)
DHCP Sunucusu (DHCP Server): Chazlara atanan parametrelerin DHCP tarafından otomatik olarak atanmasını sağlayan, bilgileri tutan sistemdir.
DHCP İstemcisi (DHCP Client): Bu, aslında biz oluyoruz; daha doğrusu cihazlarımız. Cihazlarımız ağa bağlanmak istediğinde DHCP Sunucusuna istekte bulunur, yapılandırma bilgilerini ister ve alır.
IP Adresi Havuzu (IP Address Pool): DHCP istemcilerinin kullanabileceği IP adresleri burada yer alır. Bu adresler genelde en düşükten en yükseğe doğru sırayla dağıtılır (Örn: 192.158.0.5 - 192.158.0.6 ...).
Alt Ağ (Subnet): Bu konunun detaylarına erişmek için tıklayın.
Kiralama (Lease): Bir DHCP istemcisinin IP adresi bilgisini elinde tuttuğu süre, kiralama olarak bilinir. Bir kiralama süresi sona erdiğinde, müşteri bunu yenilemelidir.
DHCP Geçişi (DHCP Relay): Bu, ağda yayınlanan istemci mesajlarını dinleyen ve ardından bunları, yapılandırılmış bir sunucuya ileten bir yönlendirici veya ana bilgisayardır. Sunucu daha sonra yanıtları istemciye ileten geçiş aracısına geri gönderir. Bu, her bir alt ağda bir sunucuya sahip olmak yerine DHCP sunucularını merkezi bir hâle getirir. Bunu daha iyi anlamlandırmanız için aşağı bir görsel bırakıyorum.
DNS (Domain Name System) adlı blogumuzda DNS adresimizi değiştirmeyi göstermiştik. Şimdi, tekrardan oraya gireceğiz ama bu sefer size DHCP'nin nasıl çalışacağını göstereceğim.
Bu ekranı hatırlarsınız. Sol taraftan TCP/IPv4'e çift tıkladıktan sonra sağdaki pencere açılacaktır. Burada üst tarafta 'Obtain an IP address automatically' yani 'Otomatik olarak IP adresi al' seçeneğini seçerseniz DHCP yardımıyla size otomatik bir IP adresi tanımlanacaktır. DNS blogumuzda DNS adresimizi değiştirmeyi öğrenmiştik ama DNS adresinizin de DHCP ile otomatik olarak verilmesini isterseniz yine aynı şekilde o seçeneği işaretleyebilirsiniz.
Yayınlanma Tarihi: 2022-08-04 19:26:58
Son Düzenleme Tarihi: 2022-08-07 15:49:16