Değerli arkadaşlar, merhaba! Bu yazımızda sizlere 'IP (Internet Protocol)' kavramından bahsedeceğiz. Bu yazıyı ileriki zamanlarda güncelleme olasılığımız veya IP adresleri hakkında ek olarak ikinci bir blog yazısı yazma ihtimalimiz oldukça yüksek. Duyurularımızı kaçırmamak, yeni bloglardan anında haberdar olmak için Telegram kanallarımıza katılmayı unutmayın!
IP adresi genel bir tabirle, bir cihazı internet veya yerel bir ağ üzerinde tanımlayan benzersiz bir adrestir. Açılımı ‘Internet Protocol’ olan IP teknolojisi sayesinde bir ağ üzerinde cihazlar arası bilgi alışverişi yapılabilmektedir. IP adresleri konum bilgilerini içerir, cihazların tanınmasını ve erişilebilir olmasını sağlar. Ayrıca İnternet dediğimiz teknolojinin, bilgisayarlar, yönlendiriciler ve web sitelerini ayırt etmesi gerekir. İşte bu ayırt etme işini IP adresleri yapar ve internetin çalışmasında çok büyük bir role sahiptirler.
İki farklı IP türü vardır. Bunlar, IPv4 (IP version 4) ve IPv6 (IP version 6)’dır.
IPv4 adresleri, 4 ‘oktet’ten (dizeden) oluşur, bu oktetler sayılardan oluşur ve oktetlerin arasında bir nokta (.) bulunur. (192.158.1.38
gibi). IPv4, her oktet için 8 bitlik bir alan yani 1 baytlık bir alan saklar. IPv4’ün genel yapısına baktığımızda ise toplamda 32 bitten yani 4 bayttan oluştuğunu görürüz. Bir IPv4 adresinin alabileceği değerler 0 ile 255 arasındadır. Yani 192.158.1.38
adresinin yapısını baz alırsak bir IP adresi, 0.0.0.0
ile 255.255.255.255
arasında değerler alabilir. Aşağıdaki görsele bakarak IP yapısını gözünüzde canlandırabilirsiniz.
İnternetin çoğu, IPv4 adresleme şemasını kullanır. Yukarıda, IPv4’ün 32 bitten oluştuğunu söyledik. Bu da 2^32 (2 üzeri 32) = 4,3 milyar adet cihaz anlamına gelir. Yani IPv4 ile 4,3 milyar adet cihaz adreslenebilr.
Güncelleme Notu: 2022 yılında bir arkadaşımız tam olarak bu noktada 'neden 2 üzeri...' olduğunu sormuştu. Bunu kısaca anlatmak istedik. "Sayı Sistemleri Bölüm 1" isimli blog içerisinde '0' ve '1' kavramlarının ne olduğundan bahsetmiştik. Bu noktada her bit, iki adet hücreden oluşur ve her hücre ya '1' ya da '0' değerini alır. Bu durumda 32 bit'lik bir yapıdan söz ediyorsak kapsama alanını '0' ve '1' ifadeleri ile yani '2 hücre üzeri bit sayısı (2^32)' şeklinde bulabiliriz.
IPv6, İnternet Protokolü’nün son sürümü olarak geçer. Şu an IPv4 ne kadar kullanılıyor olsa da bir zaman sonra mecburen IPv6 teknolojisine geçmemiz gerekecektir. Az önce söylediğim, 4,3 milyar adet cihaz çokmuş gibi gözükse de bitme tehlikesi vardır.
IPv6, 8 oktetten oluşur, her oktet 16 bit barındırır ve IPv6 toplamda 128 bittir. Bu da, 2^128 = 340.282.366.920.938.463.463.374.607.431.768.211.456
adet cihazı kapsayabileceği anlamına gelir. Aşağıdaki görselden IPv6’nın neye benzediğini görebilirsiniz.
İnternet Protokolü (IP), bildiğimiz, konuştuğumuz diller gibi; teknolojik bir dildir. Her dilin de belli kuralları, standartları olduğunu düşünürsek, IP adreslerinin de belli standartları olduğunu anlayabiliriz. Yani IP’ler, bilgileri iletmek için belirli standart kuralları kullanarak iletişim kurarlar. Bu konu hakkında tam bir tanım yapacak olursak şöyle diyebiliriz: “IP adresi, TCP/IP standardını kullanan, bir ağdaki cihazların birbirini tanımasını, iletişim kurmasını ve veri alışverişinde bulunabilmesini sağlayan benzersiz sayılar topluluğudur.”
Peki İnternet’e bağlandığımız zaman aslında nasıl yollardan geçiyoruz?
google.com
’a gitmek isterse de aynı olay yaşanır.google.com
’a gitmek istemek ve erişebilmek gibi).192.168.1.1
veya 192.168.0.1
şeklindedir. Dikkat ederseniz Router’ın IP adresinin sonu 1 olarak geçiyor. Bu, birinci cihazın ne olduğunu tanımlamak için gereklidir. Dolayısıyla IP adreslerinin sonundaki sayının, cihazın kaçıncı cihaz olduğunu tanımladığı çıkarımında bulunabiliriz. Telefonun IP adresinin sonunun 21
olduğunu görüyoruz. Bu, Telefonun ağdaki 21. cihaz olduğu anlamına geliyor.192.168.0
’ ile başlıyor. Bunun anlamı, Router’dan internet çekiyor olduklarıdır.1. Public (Genel) IP Adresleri
cloudflare.com
veya 1.1.1.1
(cloudflare dns sunucusu) gibi).2. Private (Özel) IP Adresleri
3. Static (Statik) IP Adresleri
4. Dynamic (Dinamik) IP Adresleri
IP adresleri ‘class’ yapılarına bölünmüştür. 3 temel sınıf varken toplamda 5 adet sınıf bulunur. Hemen bunları da kısaca tanıyalım.
A Sınıfı IP Adresleri
İlk okteti 1 ile 126 arasında bulunan IP adresleri ‘A sınıfı IP adresleri’ olarak bilinir. A sınıfı IP adreslerinde son oktet yani cihazın kaçıncı cihaz olduğunu belirleyen oktet, 1 ile 254 arasında bulunur. Buna örnek vermek gerekirse 15.0.0.0
IP adresli ağ üzerinde kullanabileceğimiz IP adreslerinin aralığı 10.0.0.1 – 10.255.255.254
şeklinde olacaktır. Diğer sınıfları da aynı mantık ile düşünebilirsiniz.
B Sınıfı IP Adresleri
İlk okteti 128 ile 191 arasında bulunan IP adresleri ‘B sınıfı IP adresleri’ olarak bilinir.
C Sınıfı IP Adresleri
İlk okteti 192 ile 223 arasında bulunan IP adresleri ‘C sınıfı IP adresleri’ olarak bilinir
Aşağı, ilk üç sınıf ile birlikte kalan ‘D’ ve ‘E’ sınıflarını içeren bir tablo bırakıyorum.
Sınıf |
Adres (Oktet) Aralığı |
Açıklama |
A |
1.0.0.1 – 126.255.255.254 |
Her 127 ağda 16 milyon host destekler |
B |
128.1.0.1 – 191.255.255.254 |
Her 16.000 ağda 65.000 hostu destekler |
C |
192.0.1.1 – 223.255.254.254 |
Her 2 milyon ağda 254 hostu destekler |
D |
224.0.0.0 – 239.255.255.255 |
Muticast gruplar için rezerve |
E |
240.0.0.0 – 254.255.255.254 |
AR-GE amaçları veya gelecek için rezerve |
127.0.0.1
'dir. Bu adres, geri döngü (loopback) adresi olarak adlandırılır ve ağ bağdaştırıcısını veya tümleşik çipi 'sınamak' için kullanılır. Yerel ağ veya genel internet üzerinden bu adrese trafik akışı gerçekleşemez. 127.0.0.0 - 127.255.255.255
ayrılmıştır ve internet üzerinden bu IP adreslerine girerseniz hiçbir şey göremeyeceksinizdir.IP adresleri değiştirilebilir. Bunu yapmak isteyenlerin asıl amacı, ISP’nin trafiği görmesini engellemek; bir nevi anonim olmak istemektir. Birden fazla IP adresi değiştirme yöntemi vardır ama en çok kullanılan yöntemler şunlardır:
Yer değiştirdiğinizde (örneğin başka bir şehire gittiğinizde) IP adresinizin değişmesinin sebebi, şehir dışındayken kullandığınız internetin, İnternet Servis Sağlayıcısının farklı olmasıdır. Yeni bir ağa bağlandığınızda IP adresiniz de geçici olarak değişecektir. Yani önemli olan konumunuz değil, kullandığınız ISP’nin atadığı IP’dir.
[*] Bu blog yazısının devamı niteliğinde olan ve iki bölümden oluşan 'Sayı Sistemleri' isimli bloglarımıza göz atmayı unutmayın.
Birinci Bölüm: Sayı Sistemleri Bölüm 1
İkinci Bölüm: Sayı Sistemleri Bölüm 2
Yayınlanma Tarihi: 2022-07-08 20:31:47
Son Düzenleme Tarihi: 2024-02-09 21:17:26